با این نوشته از تیتر اخبار دوشنبه شروع کنیم:
“کارشناسهای امنیتی FBI به خانه ترامپ یورش بردند”
البته این احتمالا کمی تند باشد، اما عنوانیست که رسانهها آن را درج کردهاند؛ شاید هم معنای یورش در ذهن ما یادآور اقدامات خشنتری باشد.
چه اتفاقی افتاده؟
ماموران افبیآی حوالی ساعت 9صبح دوشنبه با حکم بازرسی خانهی ترامپ، به استراحتگاه او در مارآلاگو ورود کردهاند.
قضیه از این قرار است که بازرسان فدرال مشکوکاند که ترامپ اسناد و مدارکی را از دوران ریاست جمهوریاش از بین برده. آنها به دنبال نامههای عاشقانه کیمجونگاون رهبر کرهی شمالی نبودند، چرا که ترامپ آنها را طی فشار های پیشین به آرشیو ملی آمریکا بازگرداند. (لبخند)
با این وجود، هجوم بازرسان فدرال را به خانه او اگر اثر بخش بوده و سبب پیدا شدن اسنادی شود که ترامپ را به اتهامات ترک قدرت در سال 2021 مرتبطتر کند، احتمالا آنقدر مهم باشند که او از نامزدی انتخابات 2024 باز بماند.
ممکن است ترامپ نتواند در انتخابات 2024 شرکت کند؟
طبق آنچه که خواندم، واکنش ترامپ به بازرسی افبیآی از خانهی او، واقعا اقدام با پرستیژی بود که از این مرد بعید میدانستم. او در واکنش به این اتفاق، بیانهای منتشر و در آن عصبانیت خود را از این اتفاق اعلام کرد. (که البته از آن چاشنی گنده گویی مختص ترامپ هم به آن افزوده شده)
ترامپ در بخشهایی از این بیانیه گفته که «مثل این حمله فقط ممکن است در کشورهای جهان سوم اتفاق بیافتد. متاسفانه، آمریکا حالا به یکی از آن کشور ها تبدیل شده؛ حتی به گاوصدوق من هم نفوذ کردهاند!»
در ادامهی این بیانیه هم ترامپ کوتاه نیامده و این اتفاق را با واترگیت مقایسه کرده.
در شرایط فعلی ایالات متحده، وزارت دادگستری میداند که شروع تحقیقات درباره رئیسجمهور گذشته، به ویژه رئیس جمهوری که هنوز از نظر سیاسی فعال است مثل حمله به انبار باروت است. شرایط به گونهایست که اگر هیچ اتهامی وجود نداشته باشد با توجه به اهمیت بالای این پرونده در اذهان عمومی، احتمالا این وزارت خانه شدیدا تحت فشار قرار خواهد گرفت.
در باریکراه رقابتهای سیاسی فعلی در آمریکا، شما نباید فرایندی را شروع کنید که قادر به پایان دادنش نیستید؛ و قاضی فدرال هم این را به خوبی میداند.
البته اضافه کنم که مشخص نیست این حکم دقیقا با کدام یک از خرابکاری های ترامپ مرتبط است. اما گاردین نوشته “در ماه فوریه بایگانی ارشد آمریکا به کنگره نامه نوشته که اداره آرشیو و سوابق ملی آمریکا -که از اسناد و سوابق ریاست جمهوری مراقبت میکند- پانزده جعبه از اسناد طبقه بندی شده را به مارآلاگو برده که حالا پیدا شده اند؛ سپس به دادگستری هم اطلاع داده.”
پس از این ماجرا کمیته نظارت در مجلس نمایندگان هم تحقیقات تازهای را آغاز کرده و طی آن یادآور شده که “حذف یا پنهان کردن سوابق دولتی، یک جرم کیفری است” آنها همچنین در بیانیهی خود به صراحت افزودهاند که “امسال به یاری خداوند و معصومین دهن ترامپ قمار باز را سرویس خواهیم کرد”(شوخی).
حقوقدانها درباره موقعیت ترامپ چه میگویند؟
وکیل ترامپ در این باره گفته که محتویات حکم بازرسی را دیده و ماموران به دنبال سوابق ریاست جمهوری یا مطالب طبقه بندی شده هستند. وی افزود که آنها در جریان این یورش حدود 12 جعبه را کشف و ضبط کردهاند.
در ادامه از آنجایی که بعید است اطلاعات من از ابعاد حقوقی این ماجرا با ترامپ و مشاورانش یکسان باشد، چند گزارش و مصاحبه را در این خصوص مطالعه کردم.
یک کارشناس حقوقی در رابطه با آنچه که بعدا اتفاق میافتد میگوید: «وزارت دادگستری آنچه را که پیدا میکند بررسی میکند، اسناد را با چیزهایی که حالا دارد ترکیب میکند و شاید جستجو های دیگری هم انجام بدهد؛ احتمالا حتی برای گرفتن احضاریههایی هم تلاش کند و سپس با جمع بندی این نتایج تصمیم میگیرد که آیا میخواهد به فرایند تشکیل یک هیئت منصفه بزرگ ادامه بدهد یا خیر.»
قانون سوابق ریاست جمهوری چیست؟
در آمریکا قانونی وجود دارد به نام “قانون سوابق ریاست جمهوری (1978)” که کنگره تلاش کرد با تصویب آن مانع از بین بردن سوابق رؤسای جمهور پیشین شود-در آن زمان نیکسون رئیس جمهور بوده- .
این قانون که رؤسای جمهور و تمامی معاونانشان را در بر میگیرد، الزام حفظ همه چیز را شامل می شود؛ از تمامی اسناد رسمی گرفته، تا یادداشتهای دست نویس، گزارشهای دست نویس، نوارها، ایمیلها، و رسیدهای کارتخوان و حتی فاکتور های خرید میوه و سبزی برای کاخ سفید.(لبخند) همچنین در این قانون گفته شده هر اقدامی برای از بین بردن یک سند، ملزم به اجازهی رسمی بایگانیست.
این قانون جهت کمک به کنگره و مجریان قانون برای تحقیق درباره تخلفات، نگه داشتن سوابق تاریخ ریاست جمهوری و کمک به مقامات بعدی کاخ سفید برای درک بهتر آنچه پیشینیان انجام دادهاند، تصویب شده. (البته بعید میدانم ترامپ و بایدن به هیچ وجه بتوانند یکدیگر را درک کنند.)
چالش پیشروی ترامپ برای انتخابات 2024
فلان قانون ایالات متحده میگوید هر کسی که “عمدا و غیرقانونی یک پرونده یا سند دولتی را پنهان، حذف، محو یا نابود کند، با جریمه نقدی یا سه سال حبس روبهرو خواهد شد.”
و اما نکته مهمتر اینجاست: اگر محکوم شوید، از داشتن هرمقامی در ایالات متحده سلب صلاحیت خواهید شد.
البته اکنون خوشحالی سر دادن اشتباه است؛ ترامپ ابتدا باید محکوم شود و حتی پس از آن هم استدلالهای حقوقی محکمی وجود دارد مبنی بر اینکه قانون اساسی ایالات متحده(نه قانون کیفری)، معیار های واجد شرایط بودن ترامپ برای تبدیل شدن به بالاترین مقام دولتی این کشور را تأیین میکند.
•آیا واقعا تلاش برای رد صلاحیت ترامپ از نامزدی ریاست جمهوری به چالش کشیده خواهد شد؟
این سوالی است که باید در دادگاهعالی (که سه منصوب ترامپ در آن حضور دارند)، تحت بررسی قرار گیرد.
عدو سبب خیر شود!
همانطور که انتظار میرود ستاد انتخاباتی ترامپ با این کار جان تازهای گرفته؛ یک نماینده جمهوریخواه کنگره در توییتی نوشته «افبیآی را خنثی کن و آمریکا را نجات بده! استیضاح جو بایدن»
اتهامات مربوط به وجود انگیزههای سیاسی در پشت این اقدام هم بلافاصله بالاآمدهاند، چنان که رئیس کمیته ملی جمهوری خواهها (که اخیرا دو دستگی زیادی میانآنها وجود دارد) این حمله افبیآی را “سوء استفاده از قدرت” توصیف کرده و در صحبتهای خود میگوید: «قدرت به شکل مطلق فساد آور است(…)دموکراتها به طور مستمر بروکراسی را علیه جمهوری خواهان مسلح میکنند.»
این نگرشها به احتمال زیاد به ترامپ کمک میکنند تا بار دیگر به عنوان یک شخصیت “ضد نظام حاکم” که توسط “آدم بدهها” در ادارات دولتی آمریکا و جاهای دیگر دوانده میشود، قهرمان آمریکاییان قرار شناخته شود. آنچنان که او پس از اطلاع از این اتفاق از آن بهره برده و فیلمی در کمپین خود منتشر کرد که حاوی نشانههای آشکاری از شرکت او در انتخابات ریاست جمهوریست.
در این فیلم که تقریبا رنگ و بوی همهی شلوغکاری های ترامپ را داراست، میشنوید که:
“ما یک ملتی هستیم که نیروهای مجری قانون خودمون رو جلوی حزب سیاسیای که مخالفش هستن مسلح کردیم. چیزی که قبلاً بیسابقه بوده. ما هیچوقت مسئله مشابهی رو تجربه نکرده بودیم. ما یک ملتیم که دیگه مطبوعات آزاد و منصف نداریم. شما فقط میتونید به اخبار غیرواقعی دسترسی داشته باشید. ما ملتی هستیم که دیگه آزادی بیان نداریم”
این اقدام هوشمندانه ترامپ منطقی به نظر میرسد. شما برای حرکت به سمت نامزدی ریاست جمهوری نیاز به فلسفهای برای حضور خود دارید. او احتمالا بخواهد این تحقیقات وزارت دادگستری را پیرهن عثمان کرده و تکان تکان بدهد که آقا جان ببینید چطور مخالفین من درحال نقشه کشیدن برای جلوگیری از ورود و ظهور من هستند.
قطعا بسیاری از پیروان ترامپ این را باور میکنند؛ چنان که مغالطههای او را در انتخاباتهای گذشته باور کرده و گوش به حرفش دادهاند.
اتحاد جمهوری خواهان
به نظر میرسد این اقدام افبیآی در حال حاضر ترامپ و حزب جمهوریخواه را تحریک کرده و از آنجایی که قاعده کلی ترامپ این است که هرچه نکشدش او را قوی تر میکند، احتمالا جمهوری خواهان که این اواخر رابطهشان با او شکرآب شده بود و چند دستگی میانشان بیداد میکرد را، گرد هم آورد.
این اقدامات آنقدر برای جمهوری خواهها انرژی بخش بوده که حتی دشمنانی مانند رهبر اقلیت سنا و مایک پنس، معاون سابق رئیسجمهوری او، که بخاطر کودتای ششم ژانویه از ترامپ جدا شده بود، نسبت به اقدامات افبیآی ابراز نگرانی کرده و خواستار پاسخهایی شدهاند.
از جانب دیگر، رقبای احتمالی ترامپ در میان جمهوریخواهان -برای 2024- مثل رون دیسَنتیس، فرماندار فلوریدا نیز همین کار را کرده و ادعا میکنند که این آزار و اذیت سیاسی، توسط دموکرات ها درجریان است.
حتی در رسانههای محلیتر خواندم که این برایش خوب بوده و سبب روانه شدن کمکهای مالی بیشتری به سوی او برای نامزدی انتخابات پیش رو شده؛ چنین چیزی احتمال این که او نامزد جمهوری خواهان در انتخابات ریاست جمهوری 2024 باشد را بالا می برد.
البته، البته اگر او تحت پیگرد قانونی قرار نگیرد، متهم نشده و محاکمه نشود.
این بازرسی افبیآی یا تماما ترامپ را به جلو هل خواهد داد، یا او را از رسیدن به ریاست جمهوری منع میکند.
باید دید!
بروزرسانی
ترامپ گفته که در پاسخ به سوالات دادستان از متمم پنجم استفاده کرده.
متمم پنجم قانون اساسی ایالات متحده، این امکان را به شهروندان میدهد تا زمانی که قانون دلایل محکم و قطعیای برای محکومیت آنها در دست ندارد، برای دفاع از خود مجبور به اقرار یا اعترافی نباشند.
چنین امر پیشبینی پذیری کار پلیس فدرال را سخت کرده و آنها مجبورند مدارک قطعیای برای این پرونده ارائه دهند.
تا بعد تر ها
با احترام، جناب وی.